Ünsal Özdiker


Mudanya ve Ankara Antlaşmaları(2)

unsalozdiker@hotmail.com / 0541 211 89 10


Bir önceki yazımızda; Mudanya ve Ankara Anlaşmaları’nın Cumhuriyet’imizin kuruluşundaki yerini anlatmış ve demiştik ki;

Mudanya Antlaşması, Lozan’ın da, Montrö’nün de kilit taşı oluştur.

Mudanya olmasaydı, Lozan da olmazdı, Montrö de.

Yapılan her hamle, bir sonraki hamlenin temel taşını oluşturmuştur.

Nasıl ki, 8 Ekim1920 tarihli 2. Pozantı Kongresi ve 5 Ağustos’taki 1.ci Pozantı Kongresi olmasaydı; Adana İl Merkezi, Pozantı’ya alınmazdı.

Fransızlar da, Toroslar’a gidip yenilgiye uğramazdı.

Dolayısı ile ‘ateşkes’ talebinde bulunur muydu?

Aynı şekilde “Mudanya Antlaşması” olmasaydı, Lozan’da ve Montrö’de, İstanbul’u ve Trakya’yı alabilir miydik?

 

Mudanya’dan sadece 40 gün sonraki  “Lozan Barış Görüşmesi”nde, İngilizler ‘Savaş Galibi’ havasına girmiş; eğer biz 9 Eylül’de, İzmir’de ayağımızı uzatıp bekleseydik, Lozan görüşmesine kadar 70 gün geçmiş olacaktı ki, ne Trakya’mız olurdu ne de İstanbul’umuz.

ANKARA ANTLAŞMASI

Geçtiğimiz 20 Ekim ise (1921) Ankara Antlaşması’nın yıl dönümü.

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin kuruluşundan bu yana “Ankara Antlaşması” adı altına, birkaç defa antlaşma yapılmış olup; ilk antlaşma 20 Ekim 1921’de yapılmıştır.

Fransızlar tarafınan talep edilerek yapılan bu antlaşmaya, 27 Mayıs 1920 günü uğradıkları ‘Karboğazı  Baskını’ndan başlayarak; birçok esir ve ölü vermeleri sonucu Adanalı’ların şerrinden kurtulma isteği sebep olmuştur.

Verilen ölü ve esirler Fransa’da mitingler yapılmasına sebep olmuş, Mart ayında Adanalı’larla, Şakirpaşa Köşkü’nde bir ‘ön ateşkes anlaşması’ yapmışlardır.

Bu ön sözleşme ile Haziran ayında Ankara’ya bir ön görüşmeci gönderilmiş, Güney illerindeki işgali terk etme karşılığında isteklerde bulunmuşlardır.

Ne zaman ki ; Ruslarla “Moskova Antlaşması” yapılıp (arkamızı sağlama alıp), bir de 13 Eylül’de Sakarya’da Yunanlıları yenince, isteklerinden vazgeçip telaşa düşmüşler ve bizim isteklerimizi kabul ederek 20 Ekim 921 günü “Ankara Antlaşması” imzalanmıştır.

Bu antlaşmanın en önemli 2 maddesinden biri ’üç ay içerisinde, işgal ettikleri yerleri terk edecek, ikincisi Süleyman Şah Türbesi’nin bulunduğu alan bizim olacak ve orada Türk Bayrağı dalgalanacaktır.

Fransızlar bu antlaşma uyarınca, 3Ocak 1922’de Mersin’den başlayarak, 4 Ocak Tarsus, 5 Ocak Adana, 6 Ocak Ceyhan ve 7 Ocakta da Osmaniye’yi terk etmişlerdir.

Fransızlar Adana’yı terk ederken  Adanalı’lar, Adana’ya ait meşhur aşağılama ifadesi olan”zort”çekmişlerdir.

Adana Eski Belediye Başkanı Aytaç Durak Uçakta Kalp Krizi Geçirdi...

Adana Büyükşehir Belediyesi'nin 5 dönem başkanlığını yapan Aytaç Durak uçakta kalp krizi geçirdi. Durak'ı taşıyan uçak Çukurova Havalimanına acil iniş yaptı.

32.Adana Altın Koza Film Festivalinde Yarışacak Film'ler Belli Oldu

22-28 Eylül tarihlerinde gerçekleşecek 32. Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali'nin heyecanla beklenen Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması'nda 4'ü dünya prömiyeri olmak üzere 10 film jüri önüne çıkacak

Araçtaki Koltuğun Altından Uyuşturucu Çıktı: ‘Kim koydu bilmiyoruz’ dedi

Adana’da polis, bir aracın içerisindeki poşette 5 kilo 90 gram toz esrar ele geçirdi. Gözaltına alınan biri kadın 2 şüpheli , "haberimiz yok" diye savunma yaptı ama tutuklanmaktan kurtulamadı.

Adana'da Masaj Salonu Baskını..Kadınlar Gizli Geçitten çıktı.

ADANA’da polisin masaj salonuna düzenlediği fuhuş operasyonunda, iş yeri sahibi B.F. (23) ile 4 kadın, seyyar merdivenle gizli geçitten çıkılan çatı katında yakalandı

Ads Teknik Direktörü "Bizler bir şeyleri doğru yapmaya çalışırken bu tarz bir skorla karşılaşmak yıpratıcı oluyor.

Adana Demirspor Teknik Direktörü Koray Palaz, Amed Sportif Faaliyetler maçının ardından

Adanademirspor Darmadağın...Ads 1-8; Amed spor

Yeni Adana Stadyumu’nda Amed Sportif Faaliyetleri’ni konuk eden Adana Demirspor, sahadan 8-1’lik ağır yenilgiyle ayrıldı

Adana Valiliği "Kozan'daki Kafe Baskınının 5 Şüphelisi Tutuklandı"

Adana’nın Kozan ilçesinde bir kafenin üç gün içinde iki kez kurşunlanması olayının ardından Adana Valiliği basın açıklaması yaptı.

Adana'lı Bilim İnsanı ABD'de Dört Gündür Kayıp...

Adana'nın Kozan ilçesinde yaşayan Dölek ailesi, CERN gibi önemli fizik projelerinde görev alan oğulları Dr. Furkan Dölek'ten 4 gündür haber alamadıklarını belirtip, Türk bilim adamının hayatından endişe ettiklerini söylediler.

Sopayla Öldüren Yaşlı Adamın Oturduğu Ev Yandı...

Adana’da ev sahibi ile kavga eden kiracı bir süre sonra hayatını kaybetmişti, şimdide ölüme neden olan ev sahibinin evi yandı.

31.08.2025 İSTANBUL AT YARIŞI TAHMİNİ

İstanbul ALTILI GANYAN TAHMİNİ

Adanaspor Kırklarelispor’a 4-0 mağlup oldu

2. Lig Kırmızı Grup’ta kötü günler geçiren Adanaspor, ikinci haftada Kırklarelispor’a 4-0 mağlup oldu

Yaşlı Kiracısı'nı Öldüren Öğretmen Yakalandı..

Adana'nın Kozan ilçesinde 500 TL'lik şofben parası tartışması nedeniyle 70 yaşındaki kiracılarını darp ederek ölümüne neden olan şüpheli öğretmen ve eşi jandarma tarafından yakalanarak adliyeye sevk edildi.

İşyeri'ni Önce Motorsiklet Sonra Otomobil'le Kurşunladı'lar

Şüphelilerin kaçtığı aracın plakasını tespit eden polis, şahısların yakalanması için geniş çaplı çalışma başlattı

Adana Sarıçam...Yangın Kontrol Altına Alındı..

Adana'nın Sarıçam ilçesinde çıkan orman yangını, ekiplerin havadan ve karadan müdahalesiyle kontrol altına alındı.

Adana'da Muhtar Eski Damadını Düğün Hazırlığı Yapıyor Diye Ayağından Vurdu..

Adana'nın Pozantı ilçesinde bir muhtar, 3 sene önce kızından boşanan ve yeni bir evlilik hazırlığı yaptığını öğrendiği eski damadını ayağından tabancayla vurarak yaraladı.