Avustralya-Yeni Zelanda Kolordusuna kumanda eden Tuğgeneral William Birdwood Mustafa Kemal'e yeniliyor.
İngiltere tarihine "Yenilmiş bir komutan olarak"geçiyor.
Aslında Anzaklar çok iyi dövüşmüştür orada.
O yüzden, İngiliz Hükümeti, Tuğgeneral William Birdwood'u "Mareşal" rütbesi ile onurlandırır.
Onu Mareşal yapar; iyi savaştığı için.
Yenilmiş ama iyi savaşmış.
Aslında Dünya'da pek örneği de yoktur böyle bir uygulamanın.
Yenildiği halde "iyi savaşmış" diye kabul edilen başka bir komutan ismi bulamazsınız.
Yıl 1938.
Tuğgeneral William Birdwood 80 yaşına gelmiştir.
1938, 10 Kasım.
Türkiye'nin Atası, Gazi Mustafa Kemal Atatürk sonsuzluğa göç etmiş; ölmüştür.
Mareşal William Birdwood ise hasta.
Ayağında kan dolaşımı problemi var.
Kesilme riski ile karşı karşıya.
Her ne kadar Mareşal'dan saklanmak istense de, bu güzide askerin ölüm haberi kulağına gelir.
Ajanslar geçer, gazeteler yazar.
Londra'da da radyolar haberi geçer.
"Ne zaman gömülecek?"diye sorar erkanına.
Hemen bilgi verirler;
"Türkiye'deki devlet töreni 21 Kasım 1938'de Ankara'da yapılacak"tır.
Hasta yatağında zorlukla doğrulur ve doktorlarını yanına çağırır.
"Bu büyük insanın cenaze törenine ben de katılmak istiyorum" der.
Buna doktorlar hem şaşırır ve hem de itiraz ederler.
"Mümkün değil Mareşal'im. Siz bu ayakla hiç bir yere gidemezsiniz"
derler ve "Her halde verdiğimiz ilaçların yan etkisi ile bilincini kaybetti" diye düşünürler.
Çünkü hasta.
"Efendim" derler "giderseniz, bırakın Türkiye'ye gitmeyi. Londra dışına çıkamazsınız. Ayağınız kesilirse, kan kaybından ölürsünüz"
William Birdwood "Kararlıyım, bu cenazeye katılmak istiyorum.Lütfen gerekli tedbirleri alarak beni Ankara'ya götürün" der erkanına.
Bir İngiliz birliğini alır.
Gider Mareşal üniformasını giyer.
21 Kasım 1938'de Atatürk'ün naaşı, Etnoğrafya Müzesi'ne geçici olarak götürülecektir.
Oraya giderken biraz daha fenalaşır.
Türkiye'de yürüyemez.
Çünkü ayağı şişmiştir.
Onu Halkevi'nin balkonuna getirirler
İngiliz Büyükelçiliği görevlileri arkasına koltuk koyarlar.
Düşmesin diye.
Ayağının altına da minder koyarlar.
Mareşal üniforması ve asası ile Atatürk'e selam durur.
Düşünün . ..
80 yaşında..
Ölüm tehlikesini göze alarak; kendisini yenen düşmanına karşı duyduğu saygının ölçüsü, 5 bin yıllık savaş tarihinde yok.
Tarif edilemeyecek kadar büyüksün aziz Atatürk.